India is de thuisbasis van de meeste wilde Aziatische olifanten. De toenemende incidenten van conflicten zijn een bron van zorg geworden voor regeringen, natuurbeschermers en mensen die dicht bij de wilde dieren leven. Verlies van natuurlijke habitat en versnippering van het leefgebied hebben de wilde olifanten noodgedwongen dichter bij menselijke bewoning gebracht, waardoor olifanten steeds vaker verwikkeld raken in een strijd met mensen om voedsel, water en leefruimte om te kunnen overleven.

Met een populatie van ruim 6.000 dieren heeft Karnataka het hoogste aantal wilde olifanten van het land. Maar de conflicten tussen mens en olifant beperken zich niet tot deze staat. Van 2015 tot 31 december 2018 stierven er 1.713 mensen en 373 olifanten als gevolg van conflicten in verschillende staten, volgens gegevens van het Ministerie van Milieu, Bossen en Klimaatverandering. Van de in totaal 79 dode olifanten in 2021 bleken er 17 dieren door onnatuurlijke omstandigheden te zijn gedood. Elf olifanten werden geëlektrocuteerd, de overige olifanten werden gedood door kogels. Dat blijkt uit gegevens van het Departement van Bosbeheer van de staat Karnataka. Dat duidt erop dat de dieren, kort voor hun dood, betrokken waren bij conflicten met mensen.

In de strijd om de mens-olifantconflicten terug te dringen heeft het Departement van Bosbeheer van Karnataka onlangs GPs-halsbanden om de nek van twee bullen in het ‘MM Hills Wildlife Sanctuary’ aangebracht. Het Departement had meldingen ontvangen dat deze twee bullen door de inwoners van omliggende dorpen worden gezien als ‘probleemdieren’, die regelmatig de dorpsgebieden binnen wandelen en akkers leegeten. Door olifanten uit te rusten met GPS-halsbanden wil men, op een zo diervriendelijk mogelijk manier, conflicten voorkomen, tussen mens en olifanten in de dorpen en gebieden die grenzen aan het reservaat. De procedure voor het aanbrengen van de halsbanden bij de olifanten omvat: het identificeren van de olifant, het toedienen van een verdoving en het aanbrengen van de halsband. Daarna ziet men erop toe dat het dier goed uit de verdoving komt en zijn weg kan vervolgen.

De GPS-halsbanden sturen signalen door naar een computer of een mobiele app. Daardoor ontvangt het Departement direct een melding, zodra de bullen binnen menselijke nederzettingen worden getraceerd. Op die manier kan men voortijdig ingrijpen, door de dieren uit menselijk gebied weg te leiden en ze terug het reservaat in te dirigeren. Het initiatief van het aanbrengen van GPS-halsbanden bij olifanten is niet nieuw in India. De lokale overheden van Odisha, Tamil Nadu, West-Bengalen, Uttarakhand, Chhattisgarh en Assam hadden eerder GPS-banden bij wilde olifanten aangebracht, ook met het doel om mens-olifantconflicten terug te dringen. In het district Kodagu in Karnataka, werden in 2019 voor het eerst zes olifanten uitgerust met GPS-halsbanden. Onlangs heeft het Departement van Bosbeheer in het Hassan-district in Karnataka voor het eerst olifanten uitgerust met GPS-halsbanden. In Chhattisgarh bleken er na verloop van tijd vier van de vijf halsbanden, die door het Departement waren aangebracht, van de olifanten te zijn afgevallen. Ook is gebleken dat de batterijen slechts een jaar mee gaan, waarna ze moeten worden vervangen. De plaatsvervangend conservator van het Departement is ervan overtuigd dat de GPS-halsbanden positief zullen bijdragen aan het voorkomen van conflicten tussen mensen en olifanten. In de toekomst hoopt men meer wilde olifanten in probleemgebieden te kunnen uitrusten met een GPS-halsband. Het Departement heeft voor dat initiatief de hulp van het Wildlife Institute of India gevraagd.